හවුල්කාරීත්ව හා නව්ය මූල්යකරණ ක්රමවේද තුලින් ශ්රී ලංකාවේ තෙත් කලාපයේ ජෛවවිවිධත්ව සංරක්ෂණය හා තිරසර ඉඩම් කළමනාකරණය පිළිබඳ වූ ව්යාපෘතිය
ව්යාපෘති අරමුණ: දිවයිනේ තෙත් දේශගුණික කලාපයේ පෞද්ගලික අංශයේ තේ සහ රබර් වගාවන් තුළ ජෛව විවිධත්ව සංරක්ෂණය සහ තිරසාර ඉඩම් කළමනාකරණ පිළිවෙත් ඒකාබද්ධ කිරීම මෙම ව්යාපෘතියේ අරමුණයි.
ව්යාපෘති ප්රදේශය: නුවරඑළිය, රත්නපුර, කළුතර, ගාල්ල, මාතර, කෑගල්ල
සංරචකයන් | ප්රතිඵලය | ප්රතිදානය |
සංරචක 1: තෙත් සහ අතරමැදි දේශගුණික කලාපවල ඉහළ සංරක්ෂණ වටිනාකම් සහිත වනාන්තර සංරක්ෂණය සහ ප්රතිෂ්ඨාපනය කිරීම |
ජෛවවිවිධත්වය පොහොසත් ඉහළ සංරක්ෂණ වටිනාකමක් ඇති වනාන්තර සහ තේ සහ රබර් වගාවන් තුළ ස්වභාවික වාසස්ථාන වැඩිදියුණු කළ සංරක්ෂණය |
1.1 වතුවල GIS දත්ත ගබඩාව සංවර්ධනය කර ඇති අතර ඉතිරිව ඇති ඉහළ සංරක්ෂණ වටිනාකමක් ඇති වනාන්තර, ස්වභාවික වාසස්ථාන සහ ඉඩම් හායනය හඳුනාගැනීම 1.2 සවිස්තරාත්මක භූමි සමීක්ෂණ සහ ජීව විද්යාත්මක තක්සේරු කිරීම් හරහා සංවර්ධනය කරන ලද ඉලක්ක නියමු ස්ථාන සඳහා සංරක්ෂණ සැලසුම් සකස් කිරීම 1.3 ඉලක්කගත ප්රදේශ සඳහා සංරක්ෂණ සැලසුම් ක්රියාත්මක කිරීම වේගවත් කිරීම සඳහා තාක්ෂණික උපදේශන, ව්යාප්ති සේවා සහ හොඳම භාවිතයන්ගේ සහාය ලබා ගැනීම 1.4 ප්රමුඛතා සංරක්ෂණ ප්රදේශ ඵලදායී ලෙස කළමනාකරණය කිරීමට සහ තිරසාර වැවිලි හා කෘෂිකාර්මික පිළිවෙත් අනුගමනය කිරීමට වතු කම්කරුවන් ඇතුළු පාර්ශවකරුවන්ගේ ධාරිතාව ශක්තිමත් කිරීම |
2. නවෝත්පාදන උපයෝගී කර ගනිමින් වතුකරයේ ජෛව විවිධත්ව සංරක්ෂණය සහ තිරසාර ඉඩම් කළමනාකරණය සඳහා නව්ය රාජ්ය, පෞද්ගලික හා ප්රජා හවුල්කාරිත්වය ලබා ගැනීම |
2: ජෛව විවිධත්වය සංරක්ෂණය කිරීම සඳහා පෞද්ගලික අංශයේ මූල්යකරණය (අවම වශයෙන් හඳුනාගෙන ඇති 4ක්) භාවිත කිරීම සහ වතුකරයේ ඉඩම් හායනය අවම කිරීම. |
2.1 ජෛවවිවිධත්වය පොහොසත් ඉහළ සංරක්ෂණ වටිනාකමක් ඇති වනාන්තර සහ ස්වභාවික වාසස්ථාන සංරක්ෂණය කිරීම සහ සංවර්ධනය කර පරීක්ෂා කරන ලද වතු සඳහා තිරසාර විවිධාංගීකරණය කිරීම අරමුණු කරගත් රාජ්ය-පෞද්ගලික සහභාගීත්වය සහ මූල්යකරණය සඳහා අවස්ථාවන් ඇති කිරීම 2.2 ජෛවවිවිධත්ව සංරක්ෂණය සහ ඉඩම් කළමනාකරණය තුළ තිරසාර සහ ස්ත්රී පුරුෂ සමාජභාවය පිළිබඳ සංවේදී භාවිතයන් ඔවුන්ගේ වර්තමාන වැවිලි/ව්යාපාර ආකෘතියට ඇතුළත් කිරීම සඳහා කුඩා වතු හිමියන් සඳහා තාක්ෂණික සහාය, ව්යාප්ති සේවා සහ ධාරිතා සංවර්ධනය 2.3. තිරසාර නිෂ්පාදන සහ යාන්ත්රණ සඳහා සහතික කිරීමේ ක්රියාවලිය ශක්තිමත් කිරීම සහ ජයග්රහණ හඳුනාගෙන ප්රතිලාභ ලබා දීම සඳහා යාන්ත්රණයක් සංවර්ධනය කිරීම 2.4 වතුකරයේ ප්රජාවන්ට සහ කුඩා හා මධ්ය පරිමාණ හිමියන්ට ප්රතිලාභ සැලසීම සඳහා තිරසාර ජීවනෝපාය සහ ඉඩම් පරිහරණ විවිධාංගීකරණය නිරූපණය කිරීම |
3. දැනුම කළමනාකරණය, ස්ත්රී පුරුෂ සමාජයට අනුප්රවාහගත කිරීම, අධ්යාපනය, සහ අධීක්ෂණය සහ ඇගයීම | ඵලදායී දැනුම කළමනාකරණය, ස්ත්රී පුරුෂ සමාජභාවය අනුප්රවාහගත කිරීම සහ M&E තුළින් වැඩිදියුණු කරන ලද වතුකරයේ ජෛව විවිධත්ව සංරක්ෂණය සඳහා පුද්ගලික-රාජ්ය-ප්රජා හවුල්කාරිත්වයන් සඳහා දැනුවත් කිරීම සහ සහයෝගීතාවය | 3.1 තොරතුරු පද්ධති
3.2 පරිශීලක-හිතකාමී තොරතුරු කළමනාකරණ පද්ධතිය ස්ථාපිත කර ක්රියාත්මක වේ 3.3 රටේ අනෙකුත් භූ දර්ශන හරහා ව්යාපෘති ප්රවේශයන් ප්රතිනිර්මාණය කිරීමට සහ විශාල කිරීමට පහසුකම් සැලසීම සඳහා සංවර්ධනය කරන ලද දැනුම කළමනාකරණය සහ තොරතුරු පද්ධති 3.4 අධීක්ෂණ සහ ඇගයීම් සැලසුම් ක්රියාවට නංවා අනුවර්තනය කළමණාකරණය සම්මත කර ඇත |
ව්යාපෘතියේ ප්රධාන පාර්ශ්වකාර ආයතන: වැවිලි කර්මාන්ත අමාත්යාංශය, ජාතික වැවිලි කළමනාකරණ ආයතනය, වන සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව, වනජීවී සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව, ජාතික උද්භිද උද්යාන දෙපාර්තමේන්තුව, තේ පර්යේෂණ ආයතනය, රබර් පර්යේෂණ ආයතනය, මධ්යම පරිසර අධිකාරිය, කෘෂිකර්ම දෙපාර්තමේන්තුව, අපනයන කෘෂිකර්ම දෙපාර්තමේන්තුව, ශ්රී ලංකා හදබිම අධිකාරිය, කුඩා තේ වතු සංවර්ධන අධිකාරිය, ප්රාදේශීය වැවිලි සමාගම්, දිස්ත්රික්ක හයක දිස්ත්රික් ලේකම් කාර්යාල (ව්යාපෘති ප්රදේශයේ සඳහන්), ප්රාදේශීය වැවිලි සමාගම් ආදිය.
ජෛව සුරක්ෂිතතාවය පිළිබඳ කාර්ටජිනා සන්ධානයට අනුගතව ජාතික ජෛව සුරක්ෂිතතා මූලාකෘතිය ක්රියාත්මක කිරීමේ ව්යාපෘතිය
නවීන ජෛව තාක්ෂණයෙන් ශ්රී ලංකාවට ලබාගත හැකි උපරිම ප්රතිලාභ අත්කර ගැනීම අරමුණු කරගනිමින් 2017 වර්ෂයේ සැප්තැම්බර් මස සිට ජෛව සුරක්ෂිතතාවය පිළිබඳ කාර්ටජිනා සන්ධානයට අනුගතව ජාතික ජෛව සුරක්ෂිතතා මූලාකෘතිය ක්රියාත්මක කිරීමේ ව්යාපෘතිය ආරම්භ කරන ලදී. මෙම ව්යාපෘති සඳහා ගෝලීය පාරිසරික පහසුකම මඟින් ලබාදෙන මූල්යාධාර යටතේ එක්සත් ජාතීන්ගේ ලෝක ආහාර හා කෘෂිකර්ම සංවිධානයේ සහයෝගය සහිතව මහවැලි සංවර්ධන හා පරිසර අමාත්යාංශය විසින් ක්රියාත්මක කරයි.
ව්යාපෘතියේ මුල්ය වටිනාකම :- ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 2.3
ව්යාපෘති කාලය : වසර 4 (2017 – 2021)
මෙම ව්යාපෘතිය ප්රධාන සංරචක 4 කින් සමන්විත වේ.
- ජෛව සුරක්ෂිතතාව සදහා ප්රතිපත්තිමය , ආයතනික හා නියාමනය කිරීමේ යාන්ත්රණයක් සකස් කිරීම
- ජෛව සුරක්ෂිතතාවය පිළිබඳ අවදානම් තක්සේරුව, අවදානම කළමනාකරණය හා අවදානම පිළිබඳ සන්නිවේදනය සදහා අවශ්ය පහසුකම් ඉහළ නැංවීම
- ජාන විකරණය කරන ලද ජීවින් අනාවරණය කර ගැනීමට හා හදුනා ගැනීමට අවශ්ය තාක්ෂණික ධාරිතාවය වර්ධනය කිරීම හා යටිතල පහසුකම් ඉහළ නැංවීම
- මහජනතාව අතර දැනුවත්භාවය , අධ්යාපනය ඇතිකිරීම හා තීරණ ගැනීමේදී මහජනතාවගේ සහභාගිත්වය ලබා ගැනීම